Di chúc chủ tịch Hồ Chí Minh - Di sản tinh thần vô giá của dân tộc
DI CHÚC CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH - DI SẢN TINH THẦN
VÔ GIÁ CỦA DÂN TỘC
NGUYỄN THẾ NGHĨA *
Tóm tắt: Di chúc Chủ tịch Hồ Chí Minh là di sản tinh thần vô giá của dân
tộc và nhân loại. Di chúc không những phản ánh khí phách hào hùng của dân
tộc suốt lịch sử hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước, thể hiện tư tưởng nhân
văn, niềm tin sâu sắc và tình cảm cao đẹp của Người dành cho Đảng, cho nhân
dân và nhân loại tiến bộ, mà còn là chiến lược phát triển lâu dài và bền vững
của Việt Nam trong thời đại mới. Trong Di chúc, những quan điểm chiến lược
thể hiện: a) Xây dựng Đảng cầm quyền, đoàn kết trong sạch, vững mạnh “xứng
đáng là người lãnh đạo, là người đầy tớ trung thành của nhân dân”; b) Đào tạo,
bồi dưỡng thế hệ trẻ những người thừa kế, xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa
“hồng” vừa ‘chuyên”; c) Xây dựng kinh tế - xã hội, văn hóa, chăm lo đời sống
và tạo điều kiện để nhân dân làm chủ nước nhà; d) “Xây dựng một nước Việt
Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh, góp phần xứng đáng
vào sự nghiệp cách mạng thế giới”.
Từ khóa: Di chúc Chủ tịch Hồ Chí Minh; Hồ Chí Minh; Việt Nam.
Từ tuổi thiếu niên cho đến giây phút hóa Đông - Tây và chủ nghĩa Mác - Lênin
cuối cùng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã được tỏa sáng trong thực tiễn cách mạng
cống hiến trọn vẹn cuộc đời cho sự Việt Nam. Chiều sâu và tầm cao trí tuệ
nghiệp cách mạng. Trước lúc đi xa, nhân văn đó của Người không phải là
Người đã để lại cho dân tộc ta và cả loài bẩm sinh, càng không phải là ngẫu nhiên,
người tiến bộ bản Di chúc lịch sử.
mà nó bắt nguồn từ giá trị truyền thống
Di chúc Chủ tịch Hồ Chí Minh không quê hương, đất nước, nảy sinh và phát
chỉ phản ánh khí phách hào hùng của dân triển suốt quá trình tìm đường cứu nước
tộc suốt lịch sử hàng ngàn năm dựng và hoạt động cách mạng của Người.(*)
nước và giữ nước, không chỉ thể hiện tư
Hồ Chí Minh sinh ra ở vùng “địa linh
tưởng nhân văn, niềm tin sâu sắc và tình nhân kiệt”, lớn lên trong một gia đình
cảm cao đẹp của Người dành cho Đảng, nhà nho thanh bạch, được nuôi dưỡng
cho dân và nhân loại tiến bộ; mà còn là bởi một dân tộc có truyền thống mấy
chiến lược phát triển lâu dài và bền vững ngàn năm dựng nước và giữ nước, có
của Việt Nam trong thời đại mới.
Có thể nói, Di chúc là kết tinh những
giá trị văn hóa truyền thống Việt Nam
với những giá trị cao đẹp nhất của văn
(*)
Phó giáo sư, tiến sĩ, Trường Đại học Khoa
học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia
Tp.Hồ Chí Minh.
3
Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam, số 11(84) - 2014
nền văn hiến lâu đời với khát vọng hòa Việt Nam mới, Hồ Chí Minh đã chắt lọc
bình luôn vươn tới cuộc sống ấm no, tự phần tinh túy nhất của Tuyên ngôn độc
do, hạnh phúc, song lại phải sống trong
cảnh lầm than. Chính trong thực tiễn
khắc nghiệt đó, Hồ Chí Minh đã sớm
nhận ra nỗi đau của kiếp đời nô lệ, nỗi
nhục của người dân mất nước và Người
đã quyết ra đi tìm đường cứu nước với
một ý chí sắt đá “đuổi thực dân, giải
phóng đồng bào”. Bôn ba khắp năm
châu bốn biển, trải qua 42 nước với
những trải nghiệm phong phú trong thực
tiễn lao động, học tập, nghiên cứu và
hoạt động cách mạng... đến năm 1920,
bằng tấm lòng yêu nước nhiệt thành,
tình thương dân sâu sắc, chí căm thù
thực dân đế quốc, cùng với trí tuệ uyên
bác của mình, Hồ Chí Minh đã khám
phá ra con đường cứu nước trong chủ
nghĩa Mác - Lênin, Người khẳng định:
“Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc
không có con đường nào khác con
đường cách mạng vô sản”(1).
Khi đến với chủ nghĩa Mác - Lênin,
Hồ Chí Minh đã thấu hiểu quan điểm
“Nhân - Trí - Dũng” của Nho giáo, quan
niệm “Từ bi, hỷ xả” của Phật giáo, tư
tưởng “Vô vi” của Lão giáo và chủ
nghĩa Tam dân của Tôn Trung Sơn...
Song, bằng trí tuệ khoa học và thực tiễn
cách mạng, Người đã vượt qua những
hạn chế của các tư tưởng này để hướng
tới giá trị nhân văn phổ quát. Người
cũng biết về giấc mơ tốt đẹp với chủ
trương cứu vớt chúng sinh của Chúa
Giêsu và những giá trị đích thực của văn
hóa phương Tây với những tư tưởng dân
chủ, tự do, bình đẳng, bác ái... Chính vì
vậy, trong Tuyên ngôn độc lập của nước
lập 1776 của Mỹ và Tuyên ngôn nhân
quyền của cách mạng Pháp 1789 để
khẳng định quyền sống, độc lập, bình
đẳng và tự do của dân tộc ta: “Tất cả
mọi người sinh ra đều có quyền bình
đẳng. Tạo hóa cho họ những quyền
không ai có quyền xâm phạm được;
trong những quyền ấy, có quyền được
sống, quyền tự do và mưu cầu hạnh
phúc”(2) và “Người ta sinh ra tự do và
bình đẳng về quyền lợi; và phải luôn
luôn được tự do và bình đẳng về quyền
lợi”(3)... Chính vì vậy, “Nước Việt Nam
có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự
thật đã thành một nước tự do, độc lập.
Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem
tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng
và của cải để giữ vững quyền tự do, độc
lập ấy”(4).
Nhận rõ những giá trị trong tư tưởng
nhân văn phương Tây, song Hồ Chí
Minh cũng sớm hiểu rõ những hạn chế
của quyền con người trong chủ nghĩa tư
bản và Người đã tiếp nhận giá trị đích
thực của chủ nghĩa Mác - Lênin: “Chỉ có
chủ nghĩa cộng sản mới cứu nhân loại,
đem lại cho mọi người không phân biệt
chủng tộc và nguồn gốc sự tự do, bình
đẳng, bác ái, đoàn kết, ấm no trên quả
đất, việc làm cho mọi người và vì mọi
người, niềm vui, hòa bình, hạnh phúc...”(5).
(1)
Hồ Chí Minh (2000), toàn tập, t.9, Nxb
Chính trị quốc gia, Hà Nội, tr.314.
(2) Sđd, t.3, tr.555.
(3) Sđd, t.3, tr.555.
(4) Sđd, t.3, tr.556.
(5) Sđd, t.1, tr.461.
4
Di chúc Chủ tịch Hồ Chí Minh...
Trên cơ sở giá trị truyền thống Việt lòng một dạ phục vụ giai cấp, phục vụ
Nam kết hợp với giá trị văn hóa Đông - nhân dân, phục vụ Tổ quốc, cho nên từ
Tây, Hồ Chí Minh tiếp thu giá trị của ngày thành lập đến nay, Đảng ta đã đoàn
chủ nghĩa Mác - Lênin không phải theo kết, tổ chức và lãnh đạo nhân dân ta
lối “tầm chương trích cú”. Người chắt hăng hái đấu tranh tiến từ thắng lợi này
lọc, lắng đọng những tinh hoa nhất trong đến thắng lợi khác.
thế giới quan duy vật và phương pháp
Đoàn kết là một truyền thống cực kỳ
biện chứng khoa học và vận dụng, phát quý báu của Đảng và dân ta. Các đồng chí
triển sáng tạo vào thực tiễn cách mạng từ Trung ương đến các chi bộ cần phải
Việt Nam trong thời đại mới.
giữ gìn sự đoàn kết nhất trí của Đảng
Sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt như giữ gìn con ngươi mắt của mình.
Trong Đảng thực hành dân chủ rộng
rãi, thường xuyên và nghiêm chỉnh tự
phê bình và phê bình là cách tốt nhất để
củng cố và phát triển sự đoàn kết và
thống nhất của Đảng. Phải có tình đồng
chí, thương yêu lẫn nhau.
Đảng ta là một Đảng cầm quyền. Mỗi
đảng viên và cán bộ phải thật thấm
nhuần đạo đức cách mạng, thật cần,
kiệm, liêm, chính chí công vô tư. Phải
giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải
xứng đáng là người lãnh đạo, là người
đầy tớ trung thành của nhân dân”(6).
Đó là những lời chỉ dạy của người
sáng lập ra Đảng cho các cấp ủy đảng,
các đảng viên để không ngừng tăng
cường năng lực nội sinh của Đảng. Thật
đáng tiếc là trong những năm qua, “tình
trạng suy thoái về chính trị, tư tưởng,
đạo đức, lối sống của một bộ phận
không nhỏ cán bộ, đảng viên và tình
trạng tham nhũng, lãng phí, quan liêu,
những tiêu cực và tệ nạn xã hội chưa
được ngăn chặn, đẩy lùi mà còn tiếp tục
diễn biến phức tạp... làm giảm lòng tin
của nhân dân đối với Đảng và Nhà
Nam (tháng 2 năm 1930) với “Chánh
cương vắn tắt”, “Sách lược vắn tắt” là
bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử cách
mạng nước ta. Nó chấm dứt thời kỳ
“đen tối như không có đường ra”, đồng
thời mở ra trang sử mới cho sự phát
triển dân tộc - trang sử “độc lập dân tộc
gắn liền với chủ nghĩa xã hội”.
Đảng Cộng sản Việt Nam đứng đầu là
Hồ Chí Minh đã lãnh đạo nhân dân làm
cuộc Cách mạng tháng Tám thành công,
khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ
cộng hòa; sau đó, thực hiện thắng lợi hai
cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp
và đế quốc Mỹ xâm lược, giải phóng
hoàn toàn Việt Nam, thống nhất Tổ quốc
và đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội.
Tất cả những điều đó đã chứng tỏ một sự
thật là: Đảng Cộng sản Việt Nam đã khởi
xướng, tổ chức và lãnh đạo nhân dân,
đưa cách mạng Việt Nam đi từ thắng lợi
này đến thắng lợi khác. Nói cách khác,
sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng là nhân
tố quyết định mọi thắng lợi của cách
mạng nước ta.
Chính vì vậy, mở đầu phần nội dung
của Di chúc, trước hết, Hồ Chí Minh nói
về Đảng: “Nhờ đoàn kết chặt chẽ, một
(6) Sđd, t.12.
5
Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam, số 11(84) - 2014
nước, đe dọa sự ổn định, phát triển của làm cho Đảng ta “xứng đáng là người
đất nước”(7).
lãnh đạo, là người đầy tớ thật trung
thành của nhân dân”.
Để xây dựng “một Đảng cầm quyền...
xứng đáng là người lãnh đạo, là người
đầy tớ thật trung thành của nhân dân”
cần rất nhiều yếu tố: đoàn kết, tư tưởng,
chính trị, đạo đức, tri thức, văn hóa...
Trong đó, “đoàn kết” được Hồ Chí Minh
đưa lên hàng đầu; bởi lẽ chỉ có đoàn kết
mới tập hợp được lực lượng, hình thành
được tổ chức cách mạng, tạo ra sức
mạnh để xây dựng và biến đường lối,
chính sách thành hiện thực. Tuy nhiên,
đoàn kết chỉ thực sự tạo ra sức mạnh
cách mạng trên cơ sở “thực hành dân
chủ rộng rãi, thường xuyên và nghiêm
chỉnh tự phê bình và phê bình”. Đó
chính là nguyên tắc “bất biến” để tránh
chủ quan duy ý chí, tệ quan liêu và nạn
tham nhũng.
Có thể nói, tự do, dân chủ là “khí
trời”, là điều kiện thiết yếu để hội họp,
bàn bạc, trao đổi và tranh luận những
vấn đề quan trọng của đất nước. Không
có tự do, dân chủ, không có trao đổi,
tranh luận thì không thể có sự thống
nhất thật sự trong tư tưởng và hành
động. Nhưng để đường lối, chính sách,
nghị quyết trở thành hiện thực, thì cần
có tổ chức và kỷ luật nghiêm ngặt trên
tất cả các cấp độ và trong mọi lĩnh vực
của đời sống xã hội. Vì vậy, theo Hồ
Chí Minh, đoàn kết trên cơ sở “thực
hành dân chủ rộng rãi” và thực hiện một
cách “thường xuyên”, “nghiêm chỉnh”
nguyên tắc “tự phê bình và phê bình”;
đồng thời, rèn luyện đạo đức cách mạng
“cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư” -
đó là những nhân tố cực kỳ quan trọng
Người đã hiểu thấu đáo rằng, cách
mạng là phải “lột bỏ”, kế thừa và luôn
đổi mới. Vì vậy, “bồi dưỡng thế hệ cách
mạng cho đời sau là một việc rất quan
trọng và rất cần thiết”(8). Đối với Hồ Chí
Minh, bồi dưỡng thế hệ trẻ là bồi đắp
cho những con người có đủ điều kiện và
khả năng xây dựng xã hội mới. Hồ Chí
Minh đã đặt niềm tin lớn vào thế hệ trẻ
và luôn tâm niệm rằng, “nước nhà thịnh
hay suy, yếu hay mạnh, một phần lớn là
do các thanh niên”(9) - “người chủ tương
lai của nước nhà”. Tuy nhiên, những thế
hệ “thừa kế cách mạng” không phải trên
trời rơi xuống, cũng không thể hình
thành một cách tự phát trong một sớm
một chiều, mà chúng được hình thành,
phát triển thông qua chiến lược con
người “vì lợi ích trăm năm trồng người”.
Vì vậy, “Đảng cần phải chăm lo giáo
dục đạo đức cách mạng cho họ, đào tạo
họ thành những người thừa kế, xây dựng
chủ nghĩa xã hội vừa “hồng” vừa
“chuyên”(10). Để đào tạo được thế hệ
“thừa kế cách mạng”, trước hết, cần
phải quán triệt nội dung “học ăn, học
nói, học gói, học mở” và phương châm
“học đi đôi với hành, lý luận gắn với
thực tiễn”, “học ở nhà trường, học ở xã
hội và học ở nhân dân”; đồng thời áp
dụng những phương pháp khoa học
(7)
Đảng cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb
Chính trị quốc gia, Hà Nội, tr.173.
(8) Sđd, t.5, tr.185.
(9) Sđd, t.5, tr.185.
(10) Sđd, t.12, tr.510.
6
Di chúc Chủ tịch Hồ Chí Minh...
“giáo dục thực tế”, “giáo dục nêu gương”; dựng vườn hoa và bia kỷ niệm... để đời
“Lấy gương người tốt để hàng ngày giáo đời giáo dục tinh thần yêu nước cho
dục lẫn nhau là một trong những cách
tốt nhất để xây dựng Đảng, xây dựng
các tổ chức cách mạng, xây dựng con
người mới, cuộc sống mới”(11). Và, chính
cuộc đời của Người là tấm gương sáng
về học tập, rèn luyện đạo đức cách mạng
“cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư”,
sống rất mực giản dị, trong sáng.
nhân dân ta”; đối với gia đình thương
binh, liệt sỹ, cần “phải giúp đỡ họ có
công việc làm ăn thích hợp, quyết không
để họ bị đói rét”; đối với các chiến sĩ trẻ
trong lực lượng vũ trang và thanh niên
xung phong, cần “đào tạo thành những
cán bộ và công nhân có kỹ thuật giỏi, tư
tưởng tốt, lập trường cách mạng vững
chắc” để trở thành “đội quân chủ lực
trong công cuộc xây dựng thắng lợi chủ
nghĩa xã hội ở nước ta”(14); đối với phụ
nữ “cần phải có kế hoạch thiết thực để
bồi dưỡng, cất nhắc và giúp đỡ để ngày
càng thêm nhiều phụ nữ phụ trách mọi
công việc kể cả công việc lãnh đạo”;
còn “đối với những nạn nhân của chế độ
xã hội cũ, như trộm cắp, gái điếm, cờ
bạc, buôn lậu... thì Nhà nước phải vừa
giáo dục, vừa phải dùng pháp luật để cải
tạo họ, giúp họ trở nên những người lao
động lương thiện”(15). Đồng thời, Người
yêu cầu “miễn thuế nông nghiệp 1 năm
cho các hợp tác xã nông nghiệp để đồng
bào hỉ hả, mát dạ, mát lòng, thêm niềm
phấn khởi, đẩy mạnh sản xuất”(16).
Cách mạng là sự nghiệp của quần
chúng - luận điểm đó của chủ nghĩa Mác -
Lênin không bao giờ cũ, nhất là đối với
cách mạng xã hội chủ nghĩa. Theo Hồ
Chí Minh, chủ nghĩa xã hội sinh động,
sáng tạo là sự nghiệp của bản thân quần
chúng nhân dân. Ở người, thương dân
hết mực và tin dân hết lòng bắt nguồn từ
giá trị truyền thống nhân ái Việt Nam,
mà gần nhất và trực tiếp là tư tưởng
“dân là gốc nước, ái quốc là ái dân” của
Cụ thân sinh ra Người. Tình thương và
lòng tin mãnh liệt đó đã trở thành sức
mạnh vô song để giành độc lập dân tộc,
xây dựng cuộc sống ấm no, tự do, hạnh
phúc cho nhân dân. Bởi lẽ, “nếu nước
độc lập mà dân không hưởng hạnh phúc,
tự do thì độc lập cũng chẳng có nghĩa lý
gì”(12). Vì vậy, trong Di chúc Người căn
dặn: sau thắng lợi của cuộc kháng chiến
chống Mỹ cứu nước, “Đảng cần phải có
kế hoạch thật tốt để phát triển kinh tế và
Từ những phân tích ở trên, hoàn toàn
có cơ sở để khẳng định rằng, Hồ Chí
Minh là hiện thân sinh động của những
giá trị nhân văn của dân tộc và thời đại.
Khi còn sống, Người đã dành tất cả
văn hóa, nhằm không ngừng nâng cao những gì cao đẹp của con người cho
đời sống của nhân dân”(13). Đặc biệt là, đồng bào, đồng chí, già trẻ, gái trai,
“đối với những người dũng cảm hi sinh
(11) Sđd, t.12, tr.558.
một phần xương máu của mình” cho đất
nước, cần “phải tìm mọi cách làm cho
(12) Sđd, t.4, tr.56.
(13) Sđd, t.12, tr.511.
họ có nơi ăn, chốn ở và mở lớp dạy
(14) Sđd, t.12, tr.504.
(15) Sđd, t.12, tr.504.
(16) Sđd, t.12, tr.504.
nghề thích hợp để họ có thể dần “tự lực
cánh sinh”; đối với các liệt sĩ “cần xây
7
Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam, số 11(84) - 2014
miền Nam, miền Bắc, miền xuôi, miền trọn vẹn và thủy chung như chính cuộc
núi. Khi ra đi, Người còn “để lại muôn đời cách mạng cao đẹp của Người.
vàn tình thân yêu cho toàn dân, toàn
Bốn mươi lăm năm đã đi qua kể từ
Đảng, cho toàn thể bộ đội, cho các cháu ngày Hồ Chí Minh đi xa, Đảng và nhân
thanh niên và nhi đồng”(17). Đúng như dân ta đã và đang từng bước thực hiện
Phạm Văn Đồng khẳng định: “Bác Hồ thắng lợi những điều Người căn dặn.
là “muôn vàn tình thương yêu” đối với Chúng ta đã hoàn thành xuất sắc cuộc
đồng chí, đồng bào. Trong tình yêu đó, kháng chiến chống Mỹ cứu nước và đưa
có chỗ cho mọi người, không quên sót cả nước thống nhất đi lên chủ nghĩa xã
một ai, và sắp xếp cho mỗi người vị trí hội. Chiến tranh đã đi qua nhiều năm,
chiến đấu cũng như lo lắng chu đáo cho nhưng “di chứng” của nó vẫn chưa thực
mỗi người về việc làm, đời sống và học sự chấm dứt. Cuộc chiến ở hai đầu biên
tập, vừa nghiêm khắc đòi hỏi, vừa giới Tổ quốc vào cuối thập niên 70 của
thương yêu dìu dắt”(18). Tất cả những thế kỷ XX cùng với sự chống đối của
điều đó không chỉ là “tầm nhìn chiến các thế lực thù địch đã trở thành “cuộc
lược con người” với những tấm gương thử sức” khắc nghiệt đối với đất nước
sáng “thấu hiểu lòng dân”, “khoan thư đang nghèo lại mang trên mình đầy
sức dân” của tiền nhân, mà còn là kế thương tích chiến tranh. Trong những
sách lâu bền để bảo vệ Tổ quốc và phát năm đầu thập kỷ 80 của thế kỷ XX,
triển đất nước trong thời đại ngày nay.
chúng ta phải đối diện với cuộc khủng
Mở đầu Di chúc, Hồ Chí Minh khẳng hoảng kinh tế - xã hội trầm trọng kéo
định sự tất thắng của cuộc kháng chiến dài. Chính trong hoàn cảnh ngặt nghèo
chống Mỹ cứu nước. Đó là trí tuệ và đó, Đảng ta thêm một lần nữa, lại thể
hiện trí tuệ khoa học và bản lĩnh cách
mạng bằng công cuộc đổi mới toàn diện
đất nước.(19)
niềm tin của một nhà hiền triết phương
Đông vào quy luật muôn đời của cuộc
chiến tranh nhân dân “lấy đại nghĩa
thắng hung tàn, lấy chí nhân thay cường
bạo”. Đó cũng chính là trí tuệ, niềm tin
của Người anh hùng giải phóng dân tộc,
danh nhân văn hóa thế giới vào con
người và đạo lý, vào Đảng và nhân dân,
vào thế hệ trẻ,... Và do vậy, kết thúc Di
chúc, Người chỉ rõ chiến lược, mục tiêu
và con đường phát triển của cách mạng
nước ta trong thời đại mới là: “Toàn
Đảng, toàn dân ta đoàn kết phấn đấu,
xây dựng một nước Việt Nam hòa bình,
thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu
mạnh, và góp phần xứng đáng vào sự
nghiệp cách mạng thế giới”(19). Thật là
Theo tinh thần của Di chúc, tại Đại
hội VI, Đảng ta đã “nhìn thẳng vào sự
thật”, nghiêm túc thực hiện tự phê bình
và phê bình, đúc rút những bài học kinh
nghiệm của cách mạng: “lấy dân làm
gốc”, “tôn trọng và hành động theo quy
luật khách quan”, “đoàn kết toàn dân”,
phát huy sức mạnh tổng hợp của dân tộc
và thời đại để thực hiện công cuộc đổi
(17) Sđd, t.12, tr.517.
(18)
Trần Văn Giàu (2011), Giá trị tinh thần
truyền thống của dân tộc Việt Nam, Nxb Chính
trị quốc gia, Hà Nội, tr.461.
(19) Sđd, t.12, tr.512.
8
Di chúc Chủ tịch Hồ Chí Minh...
mới toàn diện đất nước, xây dựng và Thái Bình Dương là vấn đề tranh chấp
bảo vệ vững chắc Tổ quốc.
chủ quyền do giới cầm quyền Trung
Quốc gây ra trên biển Đông trong thời
gian qua.
Theo tinh thần của Di chúc, trong 25
năm qua “chúng ta đã thực hiện thành
công chặng đường đầu của công cuộc
đổi mới, đưa nước ta ra khỏi tình trạng
kém phát triển, đời sống nhân dân có
nhiều thay đổi tích cực, sức mạnh quốc
gia về mọi mặt được tăng cường, độc
lập, tự chủ và chế độ xã hội chủ nghĩa
được giữ vững, vị thế và uy tín của Việt
Nam trên trường Quốc tế được nâng
cao, tạo tiền đề để nước ta tiếp tục phát
triển mạnh mẽ và bền vững hơn trong
giai đoạn mới”(20). Tuy nhiên, hiện nay
“nước ta vẫn đứng trước nhiều thách
thức lớn, đan xen nhau, tác động tổng
hợp và diễn biến phức tạp... Tình trạng
suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức,
lối sống của một bộ phận không nhỏ cán
bộ, đảng viên, tệ quan liêu, tham nhũng,
lãng phí còn nghiêm trọng. Những biểu
hiện xa rời mục tiêu của chủ nghĩa xã
hội, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” có
diễn biến phức tạp. Các thế lực thù địch
tiếp tục thực hiện âm mưu “diễn biến
hòa bình”, gây bạo loạn lật đổ, sử dụng
các chiêu bài “dân chủ”, “nhân quyền”
hòng làm thay đổi chế độ chính trị ở
nước ta”(21). Trong khi đó, tình hình thế
giới rất phức tạp, biến đổi nhanh chóng
và có những yếu tố khó lường. “Khu
vực Châu Á - Thái Bình Dương và
Đông Nam Á phát triển năng động,
nhưng cũng tiềm ẩn những nhân tố mất
ổn định”(22).
Rõ ràng là, trong bối cảnh mới, có
thuận lợi và khó khăn, thời cơ và nguy
cơ, thách thức luôn đan xen nhau trong
quá trình phát triển. Trong bối cảnh đó,
chúng ta càng phải kiên định con đường
mà Hồ Chí Minh đã chọn là “Độc lập
dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội”;
bình tâm suy ngẫm và thực hiện những
điều Người căn dặn trong Di chúc; đồng
thời phải chủ động khai thác những
thuận lợi, nắm bắt thời cơ để vượt qua
khó khăn, nguy cơ, thách thức đưa đất
nước phát triển đúng hướng. Trước hết,
phải kiên trì và kiên quyết đấu tranh giữ
vững độc lập dân tộc, chủ quyền quốc
gia và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước
bằng biện pháp hòa bình và trên cơ sở
luật pháp quốc tế với phương châm “dĩ
bất biến, ứng vạn biến”; đồng thời, cần
sử dụng mọi nguồn lực, mọi giải pháp
để phát triển, tăng cường năng lực nội
sinh và sức mạnh kinh tế, chính trị,
ngoại giao, quốc phòng và an ninh của
đất nước.(22)
Như vậy, Di chúc Chủ tịch Hồ Chí
Minh không chỉ thể hiện niềm tin và
tình cảm của Người dành cho Đảng, cho
dân, mà còn là chiến lược phát triển của
Việt Nam trong thời đại mới. Đó là di
sản tinh thần vô giá của dân tộc.
(20)
Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện
Một trong những yếu tố cơ bản và
trực tiếp không chỉ gây mất ổn định cho
hợp tác và phát triển, mà còn đe dọa hòa
bình ở khu vực Đông Nam Á và Châu Á -
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb
Chính trị quốc gia, Hà Nội, tr.9.
(21) Sđd, tr.29.
(22) Sđd, tr.67.
9
Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam, số 11(84) - 2014
10
8 trang
13/01/2024
2760
Bạn đang xem tài liệu "Di chúc chủ tịch Hồ Chí Minh - Di sản tinh thần vô giá của dân tộc", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- di_chuc_chu_tich_ho_chi_minh_di_san_tinh_than_vo_gia_cua_dan.pdf
