›
›

Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác-Lênin - Chương 2: Phép biện chứng duy vật

Download
CHƯƠNG 2  
PHÉP BIỆN CHỨNG DUY VẬT  
2/14/2024  
I. PHÉP BIỆN CHỨNG VÀ  
PHÉP BIỆN CHỨNG DUY VẬT  
Biện chứng: dùng để chỉ  
Biện chứng khách quan là biện chứng của thế giới vật  
chất, nó chi phối toàn bộ trong giới tự nhiên  
những môi liên hệ, tương  
tác, chuyển hoá và vận  
động, phát triển theo quy  
luật của các sự vật hiện  
tượng, quá trình trong tự  
nhiên, xã hội và tư duy  
Biện chứng khách quan  
Biện chứng chủ quan là sự phản ánh biện chứng khách quan  
vào trong đời sống ý thức của con người.  
Tức là tư duy biện chứng, thì chỉ phản ánh sự chi phối trong  
toàn bộ giới tự nhiên  
Biện chứng  
Biện chứng chủ quan  
Phép biện chứng là học thuyết nghiên cứu, khái quát biện  
chứng của thế giới thành hệ thống các nguyên lý, quy luật  
khoa học nhằm xây dựng hệ thống các nguyên tắc phương  
pháp luận của nhận thức và thực tiễn  
Phép biện chứng  
Phép siêu hình  
Biện chứng chủ quan  
2/14/2024  
Phép biện chứng chất phác thời cổ đại  
“ông tổ của phép biện chứng” là Hêracơlít  
Phép biện chứng  
Phép biện chứng duy tâm cổ điển Đức  
Phép biện chứng lộn ngược đầu xuống đất  
Phép biện chứng duy vật  
Là khoa học về sự liên hệ phổ biến  
2/14/2024  
II. CÁC NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA PHÉP BIỆN CHỨNG DUY VẬT  
2 NGUYÊN LÝ  
VỀ MỐI LIÊN HỆ PHỔ BIẾN  
VỀ SỰ PHÁT TRIỂN  
KHÁI NIỆM:  
KHÁI NIỆM:  
Dùng để chỉ sự quy định, sự tác động  
và chuyển hoá lẫn nhau giữa các  
SVHT hay giữa các mặt, các yếu  
tố của mỗi SVHT trong thế giới  
Dùng để chỉ quá trình vận động  
của SVHT theo khuynh hướng đi  
lên, từ trình độ thấp đến trình độ  
cao, từ kém hoàn thiện đến hoàn  
thiện hơn  
TÍNH CHẤT  
TÍNH CHẤT  
- Tính khách quan  
- Tính khách quan  
- Tính phổ biến  
- Tính phổ biến  
- Tính đa dạng – phong phú  
Ý NGHĨA  
Tôn trọng quan điểm  
- TOÀN DIỆN>< PHIẾN DIỆN  
- LỊCH SỬ - CỤ THỂ  
- Tính đa dạng - phong phú  
Ý NGHĨA  
Tôn trọng quan điểm  
- PHÁT TRIỂN  
2/14/2024  
II. CÁC CẶP PHẠM TRÙ CƠ BẢN CỦA  
PHÉP BIỆN CHỨNG DUY VẬT  
1. Cái riêng và cái chung  
2. Nguyên nhân và kết quả  
3. Tất nhiên và ngẫu nhiên  
4. Nội dung và hình thức  
5. Bản chất và hiện tượng  
6. Khả năng và hiện thực  
2/14/2024  
IV. CÁC QUY LUẬT CƠ BẢN CỦA PBCDV  
- QL MÂU THUẪN – NGUỒN GỐC của sự phát triển  
- Loại mâu thuẫn đặc thù của xã hội là mâu thuẫn đối kháng và mâu  
tuẫn không đối kháng  
-QL LƯỢNG – CHẤT – CÁCH THỨC của sự phát triển  
- Sự thống nhất giữa Chất và Lượng thể hiện trong giới hạn ĐỘ  
CÓ 3  
QUY  
LUẬT  
-QL PHỦ ĐỊNH – KHUYNH HƯỚNG của sự phát triển  
-Khuynh hướng của sự phát triển được biểu diễn bằng đường Xoắn  
Ốc đi lên  
- phủ định biện chứng có đặc trưng cơ bản là: Tự phủ định; Tính kế  
thừa; Phủ định vô tận  
-Phủ định biện chứng: Là sự phủ định gắn với sự vận động đi lên,  
vận động phát triển, tạo điều kiện cho sự phát triển  
-Phủ định siêu hình: Là sự phủ định làm cho sự vật vận động thụt  
lùi, đi xuống, không tạo điều kiện cho sự phát triển  
1. Quy luật thống nhất và đấu tranh của các  
mặt đối lập (gọi tắt là quy luật mâu thuẫn)  
Mặt đối lập: là những mặt trái ngược nhau  
cùng tồn tại trong cùng một sự vật hiện tượng.  
Mâu thuẫn biện chứng: là mâu thuẫn  
trong đó bao hàm sự thống nhất và  
đấu tranh của các mặt đối lập.  
Chúng liên hệ ràng buộc lẫn nhau, tác  
động qua lại, thâm nhập và chuyển hóa  
lẫn nhau, làm tiền đề tồn tại cho nhau,  
nhưng lại bài trừ phủ định lẫn nhau.  
1. Quy luật thống nhất và đấu tranh của các  
mặt đối lập (gọi tắt là quy luật mâu thuẫn)  
nhất và đấu tranh giữa các mặt  
THỐNG NHẤT  
Của các MĐL  
ĐẤU TRANH  
Của các MĐL  
Là khuynh hướng  
tác động qua lại  
bài trừ, phủ định  
nhau của các  
Là sự liên hệ, ràng  
buộc, ko tách rời  
nhau, quy định lẫn  
nhau của các mặt  
đối lập, mặt này  
lấy mặt kia làm  
tiền đề tồn tại  
mặt đối lập  
1. Quy luật thống nhất và đấu tranh của các  
mặt đối lập (gọi tắt là quy luật mâu thuẫn)  
Nội dung cơ bản của  
Sự vật nào cũng là thể thống nhất của các mặt đối lập  
•
•
•
Các mặt đối lập trong mỗi sự vật vừa thống nhất với nhau, vừa đấu tranh với nhau..  
Đấu tranh của các mặt đối lập đưa đến sự chuyển hóa các mặt đối lập.  
Đấu tranh của các mặt đối lập là nguồn gốc, động lực của sự phát triển. Đấu tranh  
của các mặt đối lập làm cho sự vật, hiện tượng cũ mất đi (thể thống nhất cũ mất đi), sự vật  
hiện tượng mơi ra đời.  
•
Đấu tranh của các mặt đối lập là tuyệt đối còn thống nhất là tương đối.  
TRONG TỰ NHIÊN  
2 MẶT ĐỐI  
LẬP TẠO  
RA 1 M U  
THUẪN  
TRONG XÃ HỘI  
TRONG TƯ DUY  
2/14/2024  
2. Quy luật từ những thay đổi dần dần về lượng  
dẫn đến sự thay đổi về chất và ngược lại  
Là tổng hợp những thuộc tính khách quan vốn có của sự vật  
hiện tượng, nói lên nó là cái gì để phân biệt nó với cái khác.  
CHẤT  
Là khái niệm biểu thị những con số của các yếu tố, các thuộc  
tính cấu thành nó như: qui mô (to - nhỏ), trình độ (cao -  
thấp), số lượng (ít - nhiều), tốc độ (nhanh - chậm), màu sắc  
(đậm - nhạc). Lượng là cái vốn có khách quan của sự vật.  
LƯỢNG  
ĐỘ  
Là giới hạn mà ở đó có sự thay đổi về lượng nhưng  
chưa có sự thay đổi về chất.  
Là thời điểm mà đã có sự tích lũy đầy đủ về lượng  
và tại đó diễn ra “bước nhảy”  
ĐIỂM NÚT  
Là quá trình làm thay đổi căn bản về chất, làm cho  
sự vật cũ mất đi và sự vật mới ra đời.  
BƯỚC NHẢY  
2. Quy luật từ những thay đổi dần dần về lượng  
dẫn đến sự thay đổi về chất và ngược lại  
đồ quy luật lượn
 
c  
Độ  
Bước  
Bước  
Nhảy  
Nhảy  
Lượng  
Chất A  
ChấB  
Chất C  
Đ/nút  
Đ/nút  
Ví Dụ  
Độ  
Đông  
Cứng  
Bốc  
hơi  
Lượng  
Rắn  
Lỏng  
Khí  
0C  
10C  
về lượng tới điểm nút sẽ dẫn tới điểm nút t  
i sẽ tác động trở lại sự thay đổi  
3. Quy luật phủ định của phủ định  
Nội dung của  
=> TRỨNG =>  
=> KĐ
 
=>  
ThnhấTínchkcủs
phátriểLà từ một điểm xuất phát,  
trải qua một số lần phủ định, sự vật  
dường như quay trở lại điểm xuất  
phát, những trên cơ sở cao hơn.  
Thứ haTổng hợp toàn bộ các  
chu kỳ của sự phát triển tạo nên  
khuynh hướng của sự phát triển  
theo hình “xoátrôn ốc”.  
V. LÝ LUẬN NHẬN THỨC DUY VẬT BIỆN CHỨNG  
1. Thực tiễn, hoạt động và vai trò của thực tiễn  
Là toàn bộ hoạt động vật chất có mục đích, mang tính lịch sử-xã hội của  
con người nhằm cải biến tự nhiên và xã hội  
THỰC TIỄN  
Quan  
Sản xuất của cải vật chất  
trọng  
nhất  
HOẠT ĐỘNG  
Chính trị - xã hội  
của thực tiễn  
Thực nghiệm khoa học  
Cao nhất  
Tiêu chuẩn để  
kiểm tra chân lý  
VAI TRÒ  
của thực tiễn  
Mục đích – động lực  
của nhận thức  
Cơ sở - nguồn gốc của nhận thức  
V. LÝ LUẬN NHẬN THỨC DUY VẬT BIỆN CHỨNG  
2. Nhận thức và cá c giai đoạn nhận thức  
ng biện chứng của nhận thứ  
Đi từ trực quan sinh động đến  
tư duy trừu tượng, và từ tư  
duy trừu tượng đến thực tiễn  
Thực tiễn  
SUY LÝ  
PHÁN ĐOÁN  
KHÁI NIỆM  
BIỂU TƯỢNG  
TRI GIÁC  
CẢM GIÁC  
THỰC TIỄN  
pptx 15 trang Mãnh Khiết 13/01/2024 8400
Download
Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác-Lênin - Chương 2: Phép biện chứng duy vật", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

File đính kèm:

  • pptxbai_giang_nhung_nguyen_ly_co_ban_cua_chu_nghia_mac_lenin_chu.pptx